Phụ huynh thường gặp phải tình trạng trẻ bị bầm tím dưới da trong quá trình chăm sóc bé. Vậy tình trạng bầm tím là do đâu? Làm thế nào để có thể điều trị khi gặp phải hiện tượng này? Lời giải sẽ được chia sẻ rõ trong bài.
Trẻ bị bầm tím dưới da là một trong những hiện tượng xuất hiện phổ biến. Điều này cũng đã trở thành nỗi lo lắng của phụ huynh khi không tìm ra được nguyên nhân gây ra tình trạng này.
Tổng quan tình trạng trẻ bị bầm tím dưới da
Bầm tím dưới da (hay còn gọi là vết bầm, vết thâm, hay tụ máu dưới da) là một hiện tượng phổ biến ở trẻ em, đặc biệt là ở các bé trong độ tuổi hiếu động, thích vận động và khám phá xung quanh. Vết bầm thường xảy ra khi các mạch máu nhỏ dưới da bị vỡ do va chạm, té ngã hoặc những tác động mạnh lên cơ thể. Khi máu thoát ra ngoài các mạch máu bị vỡ và dồn lại trong các mô mềm, nó gây ra hiện tượng đổi màu trên da, từ đỏ, tím đến xanh và vàng khi vết bầm dần hồi phục.
Tại sao trẻ lại bị bầm tím dưới da ?
Trẻ em thường bị bầm tím dưới da do một số nguyên nhân, hầu hết trong số đó là do các tác động vật lý hoặc đặc điểm sinh lý của cơ thể trẻ. Dưới đây là các nguyên nhân chính khiến trẻ bị bầm tím dưới da:
1. Té ngã và va chạm
Trẻ em, đặc biệt là trẻ nhỏ và trẻ đang trong độ tuổi tập đi, thường rất năng động và hiếu động. Do đó, việc té ngã, va đập vào các vật thể cứng hoặc chơi đùa không kiểm soát được dễ dàng dẫn đến các vết bầm. Các vết bầm này xảy ra khi các mạch máu nhỏ dưới da bị vỡ ra, làm máu bị dồn lại trong mô mềm, tạo thành vết bầm.
2. Da và mạch máu mỏng manh
Da của trẻ em, đặc biệt là trẻ sơ sinh và trẻ dưới 3 tuổi, mỏng và nhạy cảm hơn so với người lớn. Hệ thống mạch máu của trẻ cũng chưa hoàn thiện, dễ vỡ khi bị va đập nhẹ. Điều này khiến trẻ dễ bị bầm tím ngay cả khi bị tác động nhẹ.
3. Tăng cường hoạt động thể chất
Khi trẻ bước vào các giai đoạn phát triển vận động như chạy, nhảy, leo trèo, trẻ dễ bị va quẹt vào các vật thể xung quanh, dẫn đến các vết bầm. Mức độ va chạm, dù nhỏ, vẫn có thể gây vỡ mạch máu nhỏ và tạo ra vết bầm tím dưới da.
4. Rối loạn đông máu
Một số trẻ có thể gặp phải các vấn đề sức khỏe làm suy giảm khả năng đông máu như bệnh hemophilia (bệnh máu khó đông) hoặc bệnh von Willebrand. Những trẻ bị rối loạn đông máu dễ bị bầm tím ngay cả khi không có va chạm mạnh, vì máu không thể đông lại đúng cách, gây ra tụ máu dưới da.
5. Thiếu vitamin và khoáng chất
Trẻ em thiếu một số vitamin và khoáng chất cần thiết cho sự khỏe mạnh của các mạch máu và quá trình đông máu có thể dễ dàng bị bầm tím. Đặc biệt là thiếu vitamin C, vitamin K và vitamin B12, các dưỡng chất này giúp duy trì sức mạnh của thành mạch máu và hỗ trợ quá trình đông máu.
6. Dị ứng hoặc tác dụng phụ của thuốc
Trẻ có thể bị bầm tím do tác dụng phụ của một số loại thuốc, đặc biệt là thuốc chống đông máu như aspirin hoặc các thuốc steroid. Những loại thuốc này có thể làm giảm khả năng đông máu và khiến các mạch máu dễ bị vỡ. Ngoài ra, một số bệnh dị ứng cũng có thể làm cho các mạch máu dưới da dễ vỡ, dẫn đến bầm tím.
7. Tình trạng bệnh lý khác
Một số bệnh lý như bệnh tiểu đường, bệnh gan, hoặc rối loạn huyết áp có thể làm suy yếu thành mạch máu, dẫn đến hiện tượng bầm tím dễ dàng hơn. Các tình trạng này thường yêu cầu sự can thiệp của bác sĩ để điều trị và kiểm soát tình trạng bầm tím.
8. Chế độ ăn uống không đủ dưỡng chất
Nếu trẻ không có chế độ ăn uống cân bằng, thiếu các dưỡng chất thiết yếu như protein, vitamin và khoáng chất, cơ thể có thể không đủ khả năng duy trì các mạch máu khỏe mạnh, dễ dẫn đến tình trạng bầm tím dưới da.
Bầm tím dưới da ở trẻ em là một hiện tượng khá phổ biến và thường không gây nguy hiểm. Tuy nhiên, nếu trẻ bị bầm tím mà không rõ nguyên nhân hoặc các vết bầm tái diễn thường xuyên, đây có thể là dấu hiệu của các vấn đề về sức khỏe như rối loạn đông máu hoặc thiếu hụt dinh dưỡng. Cha mẹ nên theo dõi và nếu cần thiết, tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo rằng tình trạng bầm tím không phải là dấu hiệu của một bệnh lý nghiêm trọng nào.
6 cách xử lí khi trẻ bị bầm tím dưới da
Khi trẻ bị bầm tím dưới da, cha mẹ có thể thực hiện một số biện pháp sơ cứu đơn giản để giảm đau, sưng và giúp vết bầm nhanh chóng lành lại. Dưới đây là 6 cách xử lý khi trẻ bị bầm tím dưới da:
1. Chườm lạnh ngay lập tức
Ngay khi trẻ bị bầm tím, việc chườm lạnh trong khoảng 24 giờ đầu là rất quan trọng. Lạnh sẽ giúp làm co mạch máu, giảm sự tích tụ máu và sưng tấy. Bạn có thể dùng một miếng vải sạch hoặc khăn mặt bọc đá lạnh, hoặc các túi gel lạnh và chườm lên vùng bị bầm trong khoảng 15-20 phút. Lặp lại mỗi giờ hoặc theo nhu cầu để giảm đau và sưng.
Lưu ý: Không nên chườm trực tiếp đá lạnh lên da vì có thể gây bỏng lạnh, hãy luôn bọc đá trong vải hoặc khăn.
2. Chườm ấm sau 24 giờ
Sau 24 giờ đầu, khi vết bầm đã ổn định, bạn có thể chườm ấm để thúc đẩy lưu thông máu và giúp vết bầm tan nhanh hơn. Chườm ấm sẽ giúp máu lưu thông tốt hơn, làm giảm cảm giác đau nhức và thúc đẩy quá trình hồi phục. Dùng một khăn ấm hoặc túi chườm nhiệt và áp lên vùng bị bầm trong khoảng 15-20 phút.
3. Nâng cao vùng bị bầm (nếu có thể)
Nếu vết bầm xảy ra ở các bộ phận như tay hoặc chân, việc nâng cao vùng bị bầm sẽ giúp giảm sưng và giảm chảy máu. Bạn có thể đặt tay hoặc chân của trẻ lên một chiếc gối để giúp máu không dồn xuống khu vực bị bầm, giúp giảm áp lực lên mạch máu và giảm sưng.
4. Sử dụng thuốc giảm đau (nếu cần)
Nếu trẻ cảm thấy đau hoặc khó chịu, bạn có thể cho trẻ uống một số loại thuốc giảm đau nhẹ như paracetamol (acetaminophen). Tuy nhiên, tuyệt đối không cho trẻ uống aspirin vì nó có thể gây ra các tác dụng phụ, đặc biệt là đối với trẻ em. Luôn tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng thuốc, đặc biệt nếu trẻ có tiền sử dị ứng hoặc bệnh lý khác.
5. Bổ sung vitamin C và vitamin K
Vitamin C có vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe mạch máu và giúp vết thương hồi phục nhanh chóng, trong khi vitamin K giúp hỗ trợ quá trình đông máu và làm tan vết bầm. Bạn có thể cho trẻ ăn những thực phẩm giàu vitamin C như cam, quýt, dâu tây, hoặc bổ sung thực phẩm giàu vitamin K như rau xanh (súp lơ, cải bó xôi). Trong trường hợp cần thiết, bạn có thể tham khảo ý kiến bác sĩ để bổ sung vitamin thông qua thực phẩm chức năng.
6. Theo dõi và kiểm tra tình trạng vết bầm
Hãy theo dõi sự tiến triển của vết bầm và các triệu chứng của trẻ. Nếu vết bầm không giảm sau vài ngày hoặc tình trạng sưng, đau tăng lên, bạn cần đưa trẻ đến bác sĩ để kiểm tra. Bác sĩ có thể xác định nguyên nhân gốc rễ của vết bầm và điều trị phù hợp, đặc biệt nếu vết bầm là dấu hiệu của các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như rối loạn đông máu.
Bầm tím dưới da ở trẻ là hiện tượng khá phổ biến và phần lớn sẽ tự lành trong thời gian ngắn. Tuy nhiên, cha mẹ cần thực hiện các biện pháp sơ cứu đúng cách để giảm đau, sưng tấy và giúp vết bầm nhanh chóng hồi phục. Nếu tình trạng bầm tím không cải thiện hoặc có dấu hiệu bất thường, việc đưa trẻ đi khám bác sĩ là rất quan trọng để đảm bảo sức khỏe của trẻ.